Rozmowa na temat choroby czy śmierci bliskiej osoby to jedno z trudniejszych wyzwań, przed jakimi mogą stanąć rodzice. Dziecko w wieku przedszkolnym nie rozumie jeszcze w pełni pojęcia śmierci i może zadawać trudne pytania. Ważne jest, aby odpowiadać na nie spokojnie, w sposób dostosowany do wieku dziecka, zapewniając mu jednocześnie poczucie bezpieczeństwa.

 

Jak rozmawiać z dzieckiem?

✅ Zapewnij spokojną atmosferę – wybierz ciche i bezpieczne miejsce, gdzie dziecko będzie czuło się swobodnie. Rozmawiaj w momencie, gdy jest wypoczęte i skoncentrowane, unikając trudnych tematów tuż przed snem czy rozłąką.

 

✅ Bądź szczery, ale delikatny – dziecko ma prawo znać prawdę, ale warto przekazać ją w prosty sposób, unikając skomplikowanych wyjaśnień. Nie używaj metafor typu „zasnął na zawsze” – mogą one wzbudzić lęk przed snem.

 

✅ Dostosuj komunikat do wieku – przedszkolaki rozumieją świat dosłownie, dlatego warto powiedzieć, że ciało przestało działać, a osoba nie wróci. Można dodać, że to naturalna część życia.

 

✅ Pozwól na emocje – dziecko może czuć smutek, lęk, złość lub nie wykazywać emocji od razu. Każda reakcja jest w porządku, warto rozmawiać o uczuciach i pokazać, że to normalne.

 

✅ Zapewnij poczucie bezpieczeństwa – przedszkolak może obawiać się, że inni bliscy również odejdą. Warto go uspokoić, tłumacząc, że rodzice i bliscy nadal są przy nim.

 

✅ Odpowiadaj na pytania cierpliwie – dziecko może wielokrotnie wracać do tematu. Odpowiadaj zgodnie z prawdą, ale bez zbędnych, trudnych szczegółów.

 

✅ Pomóż dziecku pożegnać bliską osobę – można wspólnie obejrzeć zdjęcia, narysować rysunek lub zapalić świeczkę. Pozwól dziecku pożegnać się w sposób, który będzie dla niego naturalny.

 

✅ Dbaj o codzienną rutynę – stałe rytuały pomagają dziecku poczuć się bezpiecznie i wrócić do równowagi po trudnym doświadczeniu.

 

Pomocne mogą być książeczki dla dzieci, które w prosty i delikatny sposób tłumaczą temat choroby
i śmierci, np. „Ostatni dżem babci?” A. Dyrda czy „Puste miejsce po Zajączku” J. Dougherty.

Pamiętaj – w tej sytuacji najważniejsze jest Twoje wsparcie i bliskość.

 

 

Literatura:

Szelągowska-Mironiuk A. (2023). Dziecko wobec śmierci i żałoby.